W 1551 r. portugalski król João III podarował arcyksięciu Maksymilianowi osobliwy prezent ślubny – słonia zwanego Solomonem. W towarzystwie arcyksięcia, jego młodej małżonki i ich straży przybocznej, niezwykły bohater przemierza Europę rozdartą reformacją i wojnami domowymi. Podróż słonia z Lizbony do Wiednia zapisała się w pamięci uczonych, historyków, a także zwykłych ludzi. Korzystając z tego materiału, Saramago stworzył powieść okrzykniętą przez hiszpański dziennik „El País” triumfem języka, wyobraźni i humoru.
Sam Saramago wraz z żoną i grupą zapaleńców pokonał mikrobusem portugalski odcinek trasy, którą w XVI w. podążał z Lizbony do Wiednia bohater jego powieści.